discussie
Rhinolith komt niet erg vaak voor; incidentie gemeld als 1 op 10 000 ent-poliklinische patiënten in een van de studies.1 Het kan letterlijk vertaald worden als ‘steen van de neus’.2 3 Het is op zich geen vreemd lichaam, omdat het niet van buitenaf wordt ingebracht, maar het ontwikkelt zich in de neusholte door continue, langzame, laag-voor-laag afzetting van calcium-en magnesiumzouten die aanwezig zijn in de nasale afscheidingen boven een nidus.4 Dit proces duurt jaren om zich te ontwikkelen.
de nidus kan endogeen of exogeen zijn.5 endogene nidus betekent iets dat tot het lichaam zelf behoort, zoals dik inspisserend slijm of een stukje slijmmembraan of botfragment. Exogene nidus is altijd een vreemd lichaam zoals een stuk papier of weefsel of een zaadje ingebracht in de neusholte. Dit wordt meestal gezien bij kleine kinderen of mensen met een verstandelijke beperking.
dientengevolge zijn de symptomen traag en verraderlijk en kunnen ze bestaan uit neusblokkade, unilaterale persistente of intermitterende rinorroe, meestal met een vieze geur en soms met bloed bevlekt.2 zelden kunnen zij palatale perforatie veroorzaken.4
de diagnose van een neus van een vreemd lichaam kan alleen met deze voorgeschiedenis worden gesteld, maar soms zoeken patiënten geen medische hulp of krijgen zij soms een verkeerde diagnose en voorgeschreven behandeling op de lijnen van rhinosinusitis, vaak gedurende een lange periode. Soms kunnen de patiënten geen neusklachten helemaal hebben en met halitosis kunnen voorstellen.2 Zodra vreemd lichaam van de neus wordt vermoed en bij grondig onderzoek van de neus, het blijkt te zijn van onregelmatige vorm en beïnvloed omgeven door ontsteking en foetide afscheiding, dan is het meer kans om een rhinoliet. Tegenwoordig kan de beschikbaarheid van stijve en fiber-optic nasale endoscopen de diagnose heel eenvoudig maken. Een patiënt onder GA voor septoplastie bleek een rhinoliet achter de afwijking te hebben en een nasale endoscopie in de kliniek zou dit hebben voorkomen.1 zeer zelden wordt de rhinoliet ontdekt als een incidentele bevinding tijdens radiologische tests van de schedel om een andere reden.2 gewone röntgenfoto van de schedel bevestigt meestal de klinische diagnose met radiopake onregelmatige object in de neusholte omgeven door hazeligheid. Echter, CT-scan moet soms worden gedaan3 5 zoals in ons geval, de rhinoliet nauwelijks kon worden onderscheiden op gewone radiografie, maar duidelijk aangetoond in de CT-scan. Bovendien kan 3-D reconstructie van CT-beeld duidelijk de onregelmatige vorm van het object tonen waardoor het nuttig is bij het plannen van verwijdering. Een rhinoliet is meestal onregelmatig van vorm, maar soms groeien ze vrij groot en hun grootte en vorm geeft een verschijning die niet in tegenstelling tot die van een staghorn calculus van het nierbekken. In ons geval was het zo, vandaar dat de naam staghorn rhinolith soms wordt gebruikt.Hoewel de diagnose van rhinolith eenvoudig is, moeten ze soms worden onderscheiden van inflammatoire aandoeningen zoals sinusitis en neoplastische aandoeningen zoals osteoom, ossifiërend fibroom en odontoom en andere maligniteiten. Klinische en radiologische onderzoeken kunnen deze echter gemakkelijk uitsluiten.2
de volgende stap is het verwijderen en, tenzij het klein van omvang is en gemakkelijk toegankelijk is, waarbij het in het kantoor kan worden verwijderd, eventueel gevolgd door een neusverpakking voorin, moet het worden verwijderd onder GA, omdat het verwijderen ervan aanzienlijke manipulatie met verwachte bloedingen kan vereisen. Ook als de patiënt een klein kind of geestelijk gehandicapt is, dan is verwijdering onder GA de voorkeur. Daarna, als significante ruwe oppervlakte zichtbaar is in zowel mediale als laterale neuswanden, dan wordt het ten zeerste aanbevolen om een silastische spalk te plaatsen voor een paar dagen om verklevingen en synechieën te voorkomen. Tenzij de bloeding zeer weinig is, is de voorste neusspray gewoonlijk 24-48 uur nodig. De patiënt maakt meestal volledig herstel achteraf met resolutie van de symptomen.Tegenwoordig, terwijl endoscopische verwijdering gewoonlijk wordt gebruikt, moeten zeer zelden lithotripsie en laterale rhinotomie worden overwogen waar endoscopische optie niet beschikbaar is.2
Learning points
-
Rhinolith is een relatief zeldzame bevinding en moet worden vermoed in geval van chronische stinkende rinorroe met een hard onregelmatig tastbaar voorwerp in de neusholte.
-
soms manifesteert rhinolith zich niet in Gewone röntgenopnamen en kan een CT-scan nodig zijn.
-
Grote rhinolith moet worden verwijderd onder algehele anesthesie en er kunnen enkele bloedingen worden verwacht.