G6PD-deficiëntie wordt veroorzaakt door een verandering (mutatie) in het G6PD-gen. De genen verstrekken instructies voor het creëren van proteã nen die een kritieke rol in vele functies van het lichaam spelen. Wanneer een mutatie van een gen optreedt, kan het eiwitproduct defect, inefficiënt of afwezig zijn. Afhankelijk van de functies van de specifieke proteã ne, kan dit vele orgaansystemen van het lichaam beà nvloeden. Bij mensen met G6PD-deficiëntie is de genmutatie en de daaruit voortvloeiende enzymdeficiëntie op zichzelf niet voldoende om symptomen te veroorzaken. De ontwikkeling van symptomen vereist de specifieke interactie van een verandering in het G6PD gen in combinatie met een specifieke omgevingsfactor.
het G6PD-gen bevat instructies voor het aanmaken (coderen) van een enzym dat glucose-6-fosfaatdehydrogenase wordt genoemd. Als onderdeel van een chemische reactie, dit enzym veroorzaakt (katalyseert) het co-enzym NADPH, dat cellen tegen oxidatieve schade beschermt. Een mutatie in het G6PD gen resulteert in lage niveaus van functionele glucose-6-fosfaat dehydrogenase, wat op zijn beurt leidt tot lage niveaus van NADPH en een uitputting van een antioxidant bekend als glutathion, die nodig is om de hemoglobine van de cel en zijn celwand (rode celmembraan) te beschermen tegen zeer reactieve zuurstofradicalen (oxidatieve stress). Normaal gesproken is de hoeveelheid NADPH, hoewel verminderd, voldoende voor de gezondheid van een rode bloedcel. Nochtans, maakt deze vermindering van NADPH rode bloedcellen vatbaarder voor vernietiging van oxydatieve spanning dan andere cellen, resulterend in hun voortijdige afbraak wanneer in aanwezigheid van het teweegbrengen van factoren. G6PD is een huizenreinigingsenzym dat tot expressie komt in alle cellen van het lichaam. Het lichaam kan echter de effecten van G6PD-deficiëntie in andere cellen dan rode bloedcellen compenseren.
er zijn meer dan 400 verschillende mutaties gevonden bij personen met G6PD-deficiëntie. Mutaties, met uitzondering van de G6PD a mutatie, worden geassocieerd met min of meer enzymdeficiëntie, maar nooit met volledige enzymdeficiëntie, wat niet verenigbaar is met het leven. De aandoening is ingedeeld in varianten op basis van de mate van deficiëntie en bijbehorende klinische symptomen.
in veel gevallen treedt een mutatie op als een nieuwe (sporadische of de novo) mutatie, wat betekent dat in deze gevallen de genmutatie is opgetreden op het moment van de vorming van het ei of sperma alleen voor dat kind, en geen ander familielid de mutatie zal hebben. In gevallen met een familiegeschiedenis wordt de genmutatie van G6PD op een X-gebonden manier geërfd.
X-gebonden aandoeningen zijn aandoeningen die worden veroorzaakt door een abnormaal gen op het X-chromosoom. Chromosomen, die aanwezig zijn in de kern van menselijke cellen, dragen de genetische informatie voor elk individu. Menselijke lichaamscellen hebben normaal gesproken 46 chromosomen. De paren van menselijke chromosomen worden genummerd van 1 door 22 en de chromosomen van het geslacht worden aangewezen X en Y. De mannetjes hebben één X en één chromosoom van Y en de wijfjes hebben twee chromosomen van X. Elk chromosoom heeft een korte arm aangeduid als ” p “en een lange arm aangeduid als”q”. Chromosomen worden verder onderverdeeld in vele banden die genummerd zijn. Het G6PD gen bevindt zich op de lange arm (q) van het X-chromosoom (Xq28).
X-gerelateerde aandoeningen hebben een verschillend effect op mannen en vrouwen. Een man heeft één X-chromosoom en als hij een X-chromosoom erft dat een ziektegen bevat, zal hij de ziekte ontwikkelen. De mannetjes met X-verbonden wanorde geven het ziektegen aan al hun dochters door, die dragers zullen zijn als het andere chromosoom van X van hun moeder normaal is. Een mannetje kan een X-gekoppeld gen niet doorgeven aan zijn zonen omdat mannetjes altijd hun Y-chromosoom doorgeven in plaats van hun X-chromosoom aan mannelijke nakomelingen.
vrouwen hebben twee X-chromosomen. Of vrouwen met een mutatie van het G6PD-gen glucose-6-fosfaatdeficiëntie ontwikkelen, hangt af van een normaal proces dat bekend staat als willekeurige inactivatie van X-chromosomen. Omdat de wijfjes twee chromosomen van X hebben, kunnen bepaalde ziekteeigenschappen op het chromosoom van X zoals een gemuteerd gen door het normale gen op het andere chromosoom van X worden “gemaskeerd”. Dit staat bekend als willekeurige X-chromosoom inactivatie. In principe, in elke cel van het lichaam één X chromosoom actief is en één wordt uitgeschakeld of “tot zwijgen gebracht.”Dit gebeurt willekeurig en over het algemeen gebeurt als een 50-50 split. Nochtans, in sommige gevallen, kunnen de wijfjes gunstige x-inactivering hebben, waarin het beà nvloede chromosoom van X in de meeste cellen tot zwijgen wordt gebracht. In dergelijke gevallen kunnen ze voldoende G6PD-enzymactiviteit hebben om symptomen te voorkomen, zelfs in aanwezigheid van triggerende factoren. In andere gevallen, kunnen de wijfjes ongunstige x-inactivering hebben, waarin het onaangetaste chromosoom van X in de meeste cellen tot zwijgen wordt gebracht. In dergelijke gevallen zijn aangetaste vrouwtjes vergelijkbaar met aangetaste mannetjes en kunnen ze symptomen (bijvoorbeeld hemolyse) ontwikkelen die geassocieerd zijn met G6PD-deficiëntie wanneer ze in aanwezigheid zijn van triggerende factoren.
dochters van vrouwelijke dragers van een X-gerelateerde aandoening hebben een kans van 50% om zelf drager te zijn, terwijl jongens een kans van 50% hebben om getroffen te worden.
sommige vrouwtjes, bekend als homozygoten, hebben een mutatie in het G6PD-gen op beide X-chromosomen en kunnen symptomen ontwikkelen in aanwezigheid van triggerfactoren, afhankelijk van de specifieke aanwezige mutatie. Homozygote vrouwtjes zijn uiterst zeldzaam.
zoals eerder vermeld, kunnen verschillende omgevingsfactoren een episode van acute hemolytische anemie veroorzaken bij personen met GP6D-deficiëntie. Dergelijke factoren omvatten bepaalde medicijnen, het eten van fava bonen, en bepaalde bacteriële en virale infecties.Episodes van hemolytische anemie kunnen het gevolg zijn van blootstelling aan bepaalde geneesmiddelen. Onder de vele die zijn aangehaald als veroorzakers zijn: acetanilid, cotrimoxazole, dapsone, doxorubicin, furazolidone, methylene blue, moxifloxacin, nalidixic acid, naphthalene, niridazole, nitrofuratoin, norfloxacin, pamaquine, pentaquine, phenazopyridine, phenylhydrazine, primaquine, rasburicase, sulfacetamide, sulfanilamide, sulfapyridine, thiazolesulfone, toluidine blue, and trinitrotoluene. The exact degree of susceptibility to a drug varies from one person to another. Other drugs have been suggested as best avoided by individuals with G6PD deficiency; nochtans, is het bepalen welke extra drugs een specifiek risico van een hemolytic bloedarmoede episode overbrengen onduidelijk.Een geneesmiddel met bijzondere aandacht is primaquine, een geneesmiddel tegen malaria dat het enige geneesmiddel is dat slapende vormen (hypnozoieten) van de malariaparasiet, Plasmodium vivax, kan uitroeien. Dit is essentieel voor het voorkomen van endogene (“van binnenuit”) herhaling van malaria (in tegenstelling tot herinfectie van opnieuw worden blootgesteld aan malaria). Vanwege het belang ervan bij de behandeling van malaria is primaquine waarschijnlijk het medicijn dat de meeste gevallen van acute hemolytische anemie heeft veroorzaakt bij G6PD-deficiënte mensen. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft aanbevelingen ontwikkeld om terugval van P. vivax te voorkomen. Primaquine wordt gegeven wanneer dat nodig is aan mensen die G6PD normaal hebben getest, en niet (of alleen onder toezicht van medisch/gezondheidswerkers) aan mensen die G6PD-deficiëntie hebben getest. Meer informatie hierover vindt u hier:
http://www.who.int/malaria/mpac/mpac_sep13_erg_g6pd_testing.pdf
de geografische verspreiding van G6PD-deficiëntie correleert sterk met de verspreiding van malaria. Dit heeft ertoe geleid dat onderzoekers speculeren dat de genmutatie van G6PD bescherming tegen malaria in deze gebieden overbrengt. Er is aanvullend bewijs dat deze theorie lijkt te bevestigen en verschillende studies hebben aangetoond dat G6PD-deficiëntie malaria beschermend is, vooral tegen ernstige malaria. De specifieke manier waarop G6PD-deficiëntie tegen malaria beschermt is nog niet volledig begrepen. Het is mogelijk dat deze beschermende kwaliteit gekoppeld is aan het onvermogen van malaria om efficiënt te groeien in G6PD-deficiënte cellen.
Acute hemolytische anemie bij G6PD-deficiënte mensen kan zich ontwikkelen na het eten van fava bonen. Dit staat bekend als favism. Men dacht eens dat favism een allergische reactie was en dat de voorwaarde van inhalatie van pollen kon voorkomen. Nochtans, hebben de onderzoekers de chemische producten geà dentificeerd, als vicine en veroorzaker wordt bekend, die binnen fava bonen worden gevonden die scherpe hemolytic bloedarmoede episodes in G6PD-deficiënte mensen teweegbrengen. Deze chemicaliën komen in hoge concentraties voor in fava bonen, maar komen niet voor in andere soorten bonen. De meeste mensen met G6PD-deficiëntie ontwikkelen geen symptomen na het eten van fava bonen en mensen die wel symptomen ontwikkelen zullen dit niet altijd doen. Dit suggereert dat extra factoren zoals mutaties in andere genen (b.v. modificerende genen) nodig kunnen zijn om favism te ontwikkelen.Episodes van acute hemolytische anemie kunnen ook resulteren in sommige getroffen personen wanneer ze worden blootgesteld aan infectieziekten. De zorg moet worden genomen om te weten welke drugs scherpe hemolytische bloedarmoede in G6PD-deficiënte mensen kunnen veroorzaken alvorens zij aan de patiënt worden gegeven. Er is echter aanzienlijke verwarring in de medische literatuur in dit opzicht. Sommige geneesmiddelen worden als gevaarlijk beschouwd omdat ze werden gegeven aan G6PD-deficiënte personen van wie de symptomen werden veroorzaakt door de reeds bestaande infectie, maar verkeerd toegeschreven aan de drug.
zoals beschreven in de medische literatuur hebben sommige personen met een G6PD-deficiëntie een hoger risico op een wijdverspreide infectie van het bloed (sepsis) na ernstig trauma.